آج لاستیک و گل تایر؛ دو مفهوم مشابه یا متفاوت؟
آج لاستیک (Tire tread)؛ همان ردپای ظریف و ماندگاری است که خودروی شما بر جاده به جا می‌گذارد؛ نقشی هنرمندانه که هر لحظه از سفر شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر به شیارهای آج لاستیک با دقت بنگرید، گویی آن‌ها با جاده در گفتگو هستند و برای تضمین امنیت، راحتی و لذت‌بخش‌تر کردن مسیر شما تلاش می‌کنند.
گل تایر (Tread Pattern)؛ با نقوشی خاص و زیبا که روی سطح تایر حک شده؛ هر کدام به شکلی متفاوت و با شرایط و نیازهای جاده هماهنگ می‌شود. این طرح‌ها و نقش‌ها، نه تنها ظاهر لاستیک را شکل می‌دهند، بلکه هر یک از آن‌ها، مأموریتی خاص دارند. از جاده‌های صاف و هموار شهری گرفته تا مسیرهای ناهموار و چالش‌برانگیز کوهستانی، از لاستیک‌های ورزشی که با سرعت و دقت به جاده می‌چسبند تا تایرهای زمستانی که با سرمای زمستان و لغزش‌های یخی مبارزه می‌کنند. در روایت داستان آج لاستیک و گل تایر تا انتها با ما باشید:
آج لاستیک و گل تایر؛ ردپای هر تایر!
آج؛ بخشی از لاستیک است که با سطح جاده تماس دارد و نقش مهمی در عملکرد تایر ایفا می‌کند. اگر به تایرهای مختلف نگاه کنید، تنوع زیادی در الگوی آج لاستیک و گل تایر، مشاهده خواهید کرد. این تفاوت‌ها به دلیل طراحی خاص الگوی آج لاستیک و گل تایر است که به چسبندگی و کنترل خودرو در شرایط مختلف رانندگی کمک می‌کند.
آج لاستیک که بین شانه‌های آن قرار گرفته و با زمین در تماس است، از اجزای مختلفی مانند: بلوک‌های آج، دنده‌ها، شکاف‌ها و شیارها، تشکیل شده است که باعث چسبندگی بهتر خودرو به سطح جاده و کنترل و هدایت خودرو به‌ویژه در شرایط مختلف جاده‌ای مانند: باران یا یخبندان می‌شود. انتخاب مناسب آج لاستیک با انواع گل تایر، به عوامل متعددی از جمله شرایط جوی، نوع خودرو و سبک رانندگی بستگی دارد که انتخاب صحیح آن با توجه به نوع کاربری آن‌ها، موجب پیشگیری از لاستیک سایی نیز می‌شود.
در ادامه مقاله‌ی آج لاستیک و گل تایر، به معرفی اجزاء اصلی آج لاستیک و طرح گل تایر که ممکن است در انتخاب تایر جدید با آن‌ها مواجه شوید، می‌پردازیم:
اجزای اصلی تشکیل دهنده آج لاستیک!
آج لاستیک از اجزای مختلفی تشکیل شده که هرکدام با دقت طراحی شده‌اند تا عملکرد بهینه‌ای را ارائه دهند. این اجزا شامل چهار بخش اصلی هستند:
- بلوک‌ها (Blocks): این قطعات برجسته‌ی لاستیکی که در دور لاستیک قرار دارند و با شیارهای مختلف از هم جدا می‌شوند، نقش مهمی در چسبندگی به سطح جاده دارند. بلوک‌ها همچنین به نام لوگ (Lug) شناخته می‌شوند و با توجه به شکل و اندازه‌شان، تاثیر زیادی بر عملکرد لاستیک دارند.
- دنده‌ها (Ribs): دنده‌ها بخش‌های پیوسته‌ای از لاستیک هستند که در طول محیط آن امتداد دارند و به حفره‌های عرضی نیز معروفند. وظیفه اصلی دنده‌ها کاهش نویز و بهبود صدا است. دنده‌ها برای عملکردهای خاصی طراحی شده‌اند؛ مثلاً دنده‌ی مرکزی برای افزایش کشش در شتاب‌گیری و ترمز کاربرد دارد، در حالی که دنده‌های شانه‌ای کمک به کشش در پیچ‌ها می‌کنند.
- سیپ‌ها (Sipes): این شکاف‌ها یا کانال‌ها که بر روی بلوک‌های آج ایجاد شده‌اند، به عبور و برش لایه‌های آب از سطح جاده کمک می‌کنند. سیپ‌ها از پدیده هیدروپلنینگ (لغزش روی آب) جلوگیری می‌کند و با ایجاد لبه‌های اضافی کشش بیشتری به لاستیک می‌دهند.
- شیارها (Grooves): شیارها کانال‌هایی هستند که به‌صورت محیطی و جانبی روی سطح لاستیک قرار دارند. وظیفه اصلی آن‌ها هدایت آب در زیر لاستیک به اطراف است که مانع از هیدروپلنینگ (لغزش روی آب) می‌شود. به طور کلی شیارها به دو دسته محیطی و جانبی تقسیم می‌شوند؛ شیارهای محیطی به صورت دورانی در اطراف لاستیک قرار دارند و معمولاً عمق بیشتری نسبت به شیارهای جانبی دارند. این شیارها همچنین به عبور هوا از میان بلوک‌های آج کمک می‌کند و باعث خنک شدن لاستیک می‌شوند.
داستان تفاوت‌های الگوی آج لاستیک
انتخاب تایر مناسب برای خودرو تأثیر مستقیمی بر ایمنی، راحتی و عملکرد کلی در رانندگی دارد. یکی از مهم‌ترین عوامل در این انتخاب، الگوی آج لاستیک و طرح گل تایر است. الگوهای آج لاستیک نه تنها به بهبود چسبندگی خودرو به جاده کمک می‌کنند، بلکه نقش مهمی در کاهش مصرف سوخت و کنترل خودرو در شرایط مختلف آب‌وهوایی دارند.
انواع الگوهای آج لاستیک و تأثیر آن‌ها بر رانندگی:
- الگوی آج‌متقارن (Symmetric Tread Pattern)
انواع لاستیک با الگوی آج متقارن؛ از رایج‌ترین تایرهای موجود در بازار هستند. طراحی آج لاستیک در آج‌های متقارن شامل دنده‌های پیوسته یا بلوک‌های آج به‌صورت یکسان در دو طرف لاستیک قرار دارند. این الگوی آج برای رانندگان سواری و عادی بسیار مناسب است؛ زیرا علاوه بر افزایش کارایی در مصرف سوخت، راحتی بالا و طول عمر بیشتر آج لاستیک را نیز فراهم می‌کند.
آج لاستیک با طرح متقارن به دلیل الگوی متقارنی که دارد، امکان جابه‌جایی و چرخش آسان بدون کاهش عملکرد روزمره به راننده می‌دهد. با این حال؛ انعطاف‌پذیری کمتری در برابر تغییرات شرایط جاده دارند. بنابراین، اگرچه در جاده‌های خشک چسبندگی خوبی ارائه می‌دهند، اما در شرایط مرطوب به اندازه‌ی برخی دیگر از تایرها مؤثر نیستند.
مزایا:
- رانندگی راحت و بی‌صدا
- سایش یکنواخت تایر
- مصرف سوخت کمتر
معایب:
- عملکرد محدود در جاده‌های مرطوب و لغزنده
- الگوی آج نامتقارن (Asymmetric Tread Pattern)
در طرح لاستیک‌ها با الگوی آج نامتقارن؛ دنده‌های آج در دو طرف بیرونی و داخلی به‌صورت مشابه و بازتابی از یکدیگر طراحی شده‌اند. این طراحی باعث می‌شود که بلوک‌های آج در اطراف لاستیک به‌طور پیوسته و یکنواخت بچرخند.
آج لاستیک در طرح های نامتقارن؛ می‌تواند از هر روش چرخشی استفاده کند. از جمله جلو به عقب، پشت به جلو یا الگوی X . گاهی اوقات به این لاستیک‌ها “چند جهته” نیز گفته می‌شود، زیرا می‌توان آن‌ها را در هر جهت نصب و چرخاند بدون اینکه بر عملکردشان تأثیر بگذارد.
همچنین الگوی آج نامتقارن برای رانندگانی که با شرایط جوی متنوع روبرو هستند، انتخاب مناسبی است؛ زیرا این لاستیک‌ها در شرایط خشک عملکرد بهتری دارند و همچنین قادرند آب را از زیر تایر در شرایط بارانی تخلیه کنند. این نوع الگوها به‌ویژه در خودروهای اسپرت و لوکس که به کنترل و چسبندگی بالا نیاز دارند، کاربرد زیادی دارند.
مزایا:
- عملکرد عالی در شرایط خشک و مرطوب
- کنترل بهتر در پیچ‌ها و در سرعت‌های بالا
- افزایش ایمنی در جاده‌های بارانی
معایب:
- هزینه بالاتر نسبت به الگوهای متقارن
- پیچیدگی بیشتر در نصب و تعویض تایر
- الگوی آج جهت‌دار (Directional Tread Pattern)
یکی دیگر از الگوهای آج که در لاستیک‌ها استفاده می‌شود، الگوی جهت‌دار است. در این طراحی، نیمه‌های داخلی و خارجی آج با کانال‌ها و بلوک‌های متفاوتی طراحی شده‌اند. این ساختار برای بهبود عملکرد در شرایط خشک و افزایش کارایی در آب و هوای مرطوب و با بهبود تخلیه‌ی آب، طراحی شده اند.
تایرهایی که آج لاستیک آن جهت‌دار است، برای شرایط خاص آب و هوایی مانند: باران مناسب هستند. طراحی V شکل این الگو به سرعت آب را از زیر تایر خارج می‌کند و خطر لغزش روی سطوح مرطوب را به حداقل می‌رساند. همچنین، به دلیل چسبندگی بالای این تایرها، برای رانندگانی که به سرعت‌های بالا علاقه‌مندند، بسیار مناسب هستند.
مزایا:
- تخلیه سریع آب و کاهش خطر لغزش
- عملکرد بهینه در مسیرهای برفی و مرطوب
- مناسب برای رانندگی در سرعت‌های بالا
معایب:
- ساییدگی بیشتر در رانندگی روزمره و شرایط خشک
- قابلیت کمتر چرخاندن تایر (چرخ‌ها باید در جهت مشخصی نصب شوند)
گل تایر؛ نقوش زیبای آج لاستیک
گل تایر؛ به نقوش خاصی اشاره دارد که برای انواع شرایط جاده‌ای و جوی طراحی شده‌اند. به عبارت دیگر، گل تایر، طرح کلی آج لاستیک را نشان می‌دهد، در حالی که آج لاستیک به شیارهای خاصی که مستقیماً با جاده در تماس‌اند، مربوط می‌شود. هر طرح گل تایر با هدفی خاص برای بهبود کشش و کنترل خودرو در شرایط مختلف طراحی شده است. تفاوت‌های آج لاستیک با گل تایر شامل:
تفاوت‌های آج لاستیک و گل تایر
آج لاستیک و گل تایر دو مفهوم متفاوت اما مرتبط بهم هستند. به طور خلاصه آج لاستیک به سطح تماس لاستیک با جاده و گل تایر به طراحی و الگوی شیارهای آن اشاره دارد. برای توضیح دقیق‌تر درباره تفاوت‌های آج لاستیک و گل تایر، بهتر است به جزئیات فنی‌تری بپردازیم:
- آج لاستیک (Tread): به قسمت خارجی لاستیک اشاره دارد که به سطح جاده برخورد می‌کند و معمولاً دارای شیارها و برش‌هایی است که به افزایش اصطکاک و چسبندگی لاستیک در شرایط مختلف کمک می‌کند. این الگوها وظیفه تخلیه آب، چسبندگی در سطوح لغزنده و بهبود عملکرد ترمز را بر عهده دارند.
ویژگی‌های کلیدی آج لاستیک شامل موارد زیر است:
- وظیفه اصلی: ایجاد اصطکاک بین لاستیک و جاده برای فراهم کردن چسبندگی مناسب
- ساختار: مقاوم در برابر سایش و کشش به دلیل استفاده از ترکیب لاستیکی خاص
- تاثیر بر عملکرد: آج لاستیک تعیین‌کننده‌ی ویژگی‌های کلیدی لاستیک مانند: طول عمر، مصرف سوخت و میزان سر و صداست. آج‌های کم‌عمق‌تر برای مصرف جاده‌های صاف مناسب‌اند، در حالی که آج‌های عمیق‌تر عملکرد بهتری در شرایط جوی دشوار دارند.
- گل تایر (Tread Pattern): گل تایر به الگوی خاص شیارها و برجستگی‌هایی گفته می‌شود که روی سطح آج لاستیک طراحی شده‌اند. این الگوها ممکن است بسته به نوع استفاده از لاستیک (جاده‌ای، خارج از جاده، ورزشی، زمستانی و غیره) متفاوت باشند. به عنوان مثال، گل تایر در لاستیک‌های مخصوص زمستانی، دارای شیارهای عمیق‌تر و پیچیده‌تری هستند تا در برف و یخ عملکرد بهتری داشته باشند.
ویژگی‌های گل تایر شامل موارد زیر است:
- وظیفه اصلی: کنترل حرکت آب، گل و لای یا برف از سطح لاستیک به منظور افزایش چسبندگی و بهبود عملکرد لاستیک در شرایط مختلف
- انواع الگوها: طرح‌های مختلف گل تایر شامل: گل‌های متقارن، نامتقارن و جهت‌دار
هر نوع گل تایر ویژگی‌های خاصی دارد:
- گل تایر متقارن: الگوی شیارهای آن در تمام سطح لاستیک یکسان است. این نوع گل تایر به کاهش صدا و بهبود عمر لاستیک کمک می‌کند.
- گل تایر نامتقارن: الگوی شیارهای آن در بخش‌های داخلی و خارجی لاستیک متفاوت است. این نوع گل تایر برای عملکرد بهتر در پیچ‌ها و تعادل بهتر در شرایط مختلف طراحی شده‌اند.
- گل تایر جهت‌دار: الگوهای V شکل که برای تخلیه سریع آب و جلوگیری از هیدروپلنینگ (لغزش در آب) طراحی شده‌اند.
- مفهوم و کاربرد گل تایر: آج لاستیک به بخش خارجی لاستیک که با جاده در تماس است اشاره دارد، در حالی که گل تایر به طراحی و آرایش شیارها و برجستگی‌های روی آج گفته می‌شود.
- تاثیر گل تایر بر عملکرد: آج لاستیک میزان سایش و طول عمر لاستیک را تعیین می‌کند، در حالی که گل تایر بیشتر بر روی چسبندگی، تخلیه آب و توانایی حرکت در شرایط مختلف جوی تاثیر دارد.
- نوع و طراحی گل تایر: آج لاستیک ممکن است ساده یا پیچیده باشد، اما گل تایر، بسته به نیازهای خاص رانندگی (زمستانی، جاده‌ای، آفرود “رانندگی خارج از جاده”) به طور خاص طراحی می‌شوند.
اختلاط آج لاستیک و گل تایر؛ آری یا خیر!
الگوهای مختلف آج لاستیک و گل تایر؛ نباید روی یک وسیله‌ی نقلیه مخلوط شوند. اختلاط الگوهای طراحی آج‌های متقارن، نامتقارن و یا جهت دار؛ عملکرد خودرو را مختل می‌کند.
برای اطمینان از حداکثر ایمنی، بهتر است روی هر چهار لاستیک از یک نوع آج لاستیک و گل تایر استفاده کنید. اگر مجبور شدید که از دو تایر با دو آج لاستیک متفاوت استفاده کنید، بهترین روش، تعویض دوتایر با دو نوع آج لاستیک و گل تایر بر روی محور عقب است. و در نهایت، این آج لاستیک و گل تایر است که به شما می گوید چه موقع بهترین زمان تعویض لاستیک خودرو است.
نتیجه‌گیری
گل تایر، که همان الگوی آج لاستیک است، به نقوش خاصی اشاره دارد که برای انواع شرایط جاده‌ای و جوی طراحی شده‌اند. به عبارت دیگر، گل تایر الگوی کلی آج لاستیک را نشان می‌دهد، در حالی که آج لاستیک به شیارهای خاصی که مستقیماً با جاده در تماس‌اند، مربوط می‌شود. هر طراحی در لاستیک با هدفی خاص برای بهبود کشش و کنترل خودرو در شرایط مختلف طراحی شده اند.
بنابراین انتخاب مناسب آج لاستیک با انواع گل تایر، به عوامل متعددی از جمله شرایط جوی، نوع خودرو و سبک رانندگی بستگی دارد. الگوهای آج متقارن برای رانندگی روزمره مناسب‌اند، در حالی که الگوهای نامتقارن و جهت‌دار برای شرایط چالش‌برانگیز جوی و رانندگی در سرعت‌های بالا کاربرد دارد. برای شرایط شدید آب‌وهوایی، الگوهای آج جهت‌دار بهترین گزینه خواهند بود. و در آخر این نکته را در نظر بگیرید که شاخص ساییدگی آج لاستیک، یک معیار کلیدی برای ارزیابی دوام و عمر مفید تایر است که ارتباط مستقیمی با نوع آج لاستیک انتخابی شما دارد.
اشتراک گذاری
